کتابی که به دستور امام زمان(عج) تالیف شد
شوق آیتالله سید محمدتقی موسوی اصفهانی به دیدار امام زمان عجلالله، وی را بدانجا رساند که در خواب به زیارت و دیدار آن حضرت شرفیاب شد و به امر و دستور آن جناب اقدام به تألیف این کتاب کرد.
آیتالله سید محمدتقی موسوی اصفهانی مشهور به فقیه احمدآبادی فرزند سید عبدالرزاق از علمای بزرگ اصفهان و مولف کتاب ارزشمند "مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم" است.
از مقدمهای که مرحوم سید محمدتقی بر مکیال نوشته، چنین برمیآید که از شدت عشق و علاقه ای که به حضرت حجت (عج) داشته، شبی آن حضرت را در خواب میبیند. امام(ع) تألیف کتاب مکیال المکارم را به وی توصیه و تأکید میفرماید و حتی نام آن را نیز «مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم» تعیین میکند.
مؤلّف کتاب مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم بسیاری از مطالب مربوط به عقیده مهدویت و موضوع حضرت حجّت علیه آلاف الصلاة والسلام را تحت عنوان:
«دعا برای آن حضرت و تضرّع به درگاه الهی برای حفظ وجود شریفش از ناملایمات و آفات» مورد بررسی قرار داده است.
این کتاب هشت بخش دارد:
• 1. وجوب شناخت امام مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) ؛
• 2. امام زمان ما حضرت مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) است؛
• 3. بخشی ازحقوق امام مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) بر ما؛
• 4. ویژگیهای حضرت که مستوجب دعای مردم در حق او است؛
• 5. فواید دعا برای فرج صاحب الزّمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) ؛
• 6. اوقات و حالاتی که در آنها دعا برای حضرت و تعجیل فرج تأکید شده است؛
• 7. چگونگی دعا برای تعجیل فرج و پارهای از دعاهای مأثور؛
• 8. در بقیه اموری که سبب قرب به حضرت میشود و حضرت را خوشحال میکند و نزد او پر ارزش است
در بخشی از این کتاب شریف به قلم مؤلف آمده است:
بهترین امور در زمان غیبت آن حضرت: انتظار فرج آن بزرگوار و دعا کردن برای تعجیل فرج او و اهتمام به آنچه مایه خشنودی آن جناب و مقرّب شدن در آستان او است.
در باب هشتم کتاب «ابواب الجنّات فی آداب الجمعات» هشتاد و چند فایده از فواید دنیوی و اخروی دعا کردن برای فرج آن حضرت - صلوات اللَّه علیه - را ذکر کردهام.
سبب تألیف کتاب
سپس به فکر افتادم کتاب جداگانهای در این باره بنگارم که آن فواید را دربر گیرد، و به سبک جالبی آن را به رشته تحریر درآورم. ولی حوادث زمان و رویدادهای دوران و ناراحتیهای پی در پی، مانع از انجام این کار میشد. تا اینکه کسی را در خواب دیدم که با قلم و سخن نتوان او را توصیف نمود، یعنی مولا و حبیب دلِ شکستهام و امامی که در انتظارش هستیم. او را در خواب دیدم که با بیانی روحانگیز چنین فرمود: این کتاب را بنویس و عربی هم بنویس و نام او را بگذار: «مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم»
همچون تشنهای از خواب بیدار و در پی اطاعت امرش شدم ولی توفیق یاریام نکرد، تا اینکه در سال گذشته(1330 ه.ق) به مکّه معظّمه سفر کردم و چون آنجا را وبا گرفت با خداوند - عزّوجلّ - عهد بستم که هرگاه مرا از مهلکه نجات دهد و بازگشتم را به سوی وطن آسان گرداند، تألیف این کتاب را شروع نمایم؛ پس خداوند بر من منت نهاد و مرا به سلامت به وطن بازگرداند؛ همچنانکه همیشه مواهب و الطافش شامل حال من بوده است، پس به تألیف اقدام نمودم تا به عهدی که با خداوند بسته بودم، عمل کرده باشم....
اینک کتابی برگیر که همچون بهشتی بالا بلند و عالی مرتبه است و ثمراتش در دسترس و نزدیک به فهم، هیچ سخن بیهودهای از آن نشنوی، در آن چشمهها جاری است. هشت باب دارد، تا مایه تذکّری برای شما قرارش دهیم و البته گوش شنوای هوشمندان آن را خواهد شنید.
چه مقدار از علائم ظهور تحقق یافته است/خواب پیامبر(ص) درباره ایرانیان
آیت الله ناصری مدیر حوزه علمیه حضرت ولی عصر(عج) گفت: بخش عمدهای از علائم ظهور به تحقق پیوسته است، من خود، زمانی پیش از این به بررسی این علامتها پرداختم و به وضوح دریافتم که نزدیک به 99 درصد از این علامتها، پیش از این به وقوع پیوسته است.
*ایرانیان زمینهسازان ظهور
به چند نمونه از این روایات بنگرید:
الف: محدث اهل سنت احمد بن حنبل به نقل از پیامبر اکرم(ص) آورده است:
«نزدیک است که خداوند متعال اطراف شما را از عجم آکنده کند، آنان همچون شیرانی هستند که اهل فرار نیستند، آنان همچون شما میجنگند و غنایم شما را تصاحب میکنند».
بر اساس این حدیث، میتوان دریافت که پیامبر اکرم(ص) ایرانیان را در زمان ظهور، مردمانی شجاع که از سر ایمان، سر در راه یاری آن حضرت مینهند، دانستهاند؛ چه اینان از صحنههای کارزار فرار نمیکنند و هر چند در غنائم با اعراب شراکت میکنند، اما شرکت آنان در جنگ به طمع غنیمت و تحصیل منافع مادی نخواهد بود.
ب: در تفسیر آیه شریفه: «وَآخَرِینَ مِنْهُمْ لَمَّا یَلْحَقُوا بِهِمْ وَهُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ» احادیثی چند وارد شده است، بنابراین احادیث، ایرانیان هستند که ملحق به مسلمانان عرب میشوند و نشان افتخارآمیز ترویج اسلام را بر سینه خود مینهند.
به این سه روایت که در شمار این روایات است، بنگرید:
- «أَصْحَابُ الْقَائِمِ ثَلَاثُمِائَةٍ وَ ثَلَاثَةَ عَشَرَ رَجُلًا أَوْلَادُ الْعَجَمِ»، اصحاب حضرت قائم سیصد و سیزده مردند، اینان همگی از تباری غیر عرب هستند.
- باز پیامبر اکرم(ص) فرمودهاند: «لو کانَ الإیمانُ مُعَلَّقا بالثُّرَیّا لَنالَهُ رِجالٌ مِنَ الفارِسُ»، اگر ایمان به ستاره ثریا آویخته باشد، گروهی از ایرانیان آن را به دست خواهند آورد.
- عفان بصری از یکی از مکالمات خود با حضرت صادق(ص) این چنین یاد میکند:
حضرت صادق(ع) از من پرسیدند: آیا میدانی از چه رو شهر «قم» را قم نامیدند؟ گفتم: خدا و پیامبرش و شما آگاهید!
فرمودند: «قم» را از این رو قم نامیدند که اهالی این شهر در اطراف حضرت حجت گرد خواهند آمد و به همراه او قیام خواهند کرد و او را ترک نمیکنند و همواره یاریگر ایشان خواهند بود».
- امیرالمؤمنین(ع) فرمودهاند: «آفرین بر طالقان! چرا که خداوند را در این شهر گنجهایی است که از جنس طلا و نقره نیست، این گنجها مردان با ایمانی هستند که خدا را آن گونه که شان اوست شناختند؛ اینان یاران مهدی در آخر الزمان هستند».
بنا بر حدیث شریف دیگری، صبحگاه روزی پیامبر اکرم(ص) در حالی که در میان یارانشان نشسته بودند فرمودند:
«شب گذشته، خواب دیدم که در مسیر صاف و همواری حرکت میکنم. پشت سر من هم دو دسته گوسفند سیاه و سفید در حرکتند، در طول مسیر گوسفندان سیاه کم کم پراکنده و کم و کمتر شدند، اما گوسفندان سفید همچنان به حرکت خود پشت سر من ادامه میدادند تا آنجا که دیگر هیچ گوسفند سیاهی نماند و تنها گوسفندان سفید به همراه من باقی ماندند، گمان میکنید که تعبیر این خواب چیست؟»
یکی از حاضران مجلس نیز تعبیر کرد که: «یا رسولالله! گوسفندان سیاه اعراب هستند که اندک اندک از کنار شما متفرق میشوند و گوسفندان سفید اشاره به ایرانیان دارد که همراه شما خواهند ماند و یاران شما خواهند بود».
در این حال، جبرائیل نازل شد و خدمت پیامبر اکرم(ص) عرض کرد: «خداوند بر شما سلام میفرستد و میفرماید: تعبیر خواب شما همین است، عربها از اطراف اسلام پراکنده میشوند و ایرانیان برای حفظ آن باقی میمانند».
بر اساس این چند روایت، دیدیم که ایرانیان نه تنها در پایان دوران غیبت کبری زمینهسازان ظهور آن حضرت خواهند بود که در صدر اسلام نیز به عنوان مؤمنانی حقیقی شناخته میشدهاند؛ همانگونه که در دوران ظهور نیز پای در رکاب یاری آن حضرت دارند و از صمیم جان در خدمت به ایشان میکوشند.
*نزدیک بودن زمان ظهور
در فرهنگ شیعی کسانی که وقت خاصی را برای ظهور آن حضرت مشخص میکنند، «وقاتون» خوانده شدهاند و مکرراً دستور به تکذیب آنان دادهاند؛ اکنون میافزاییم که بدون آنکه بتوان زمانی را برای ظهور آن حضرت مشخص کرد، تنها میتوان گفت که بر اساس قرائنی، زمان ظهور آن حضرت نزدیک است.
بلافاصله تکرار میکنیم که این سخن ما این است که بر اساس علائمی که برای ظهور مشخص شده است، میتوان دریافت که واقعه انقلاب جهانی آن حضرت، از نظر زمانی به دوران ما بسیار نزدیک است، چه قسمت عمده این علائم متحقق شده و شماری از آنها نیز در حال وقوع و جریان است.
گذشته از این اما، شماری از کسانی که به محضر حضرت ولیعصر (عج) بار یافتهاند نیز بر این مطلب تأکید میکنند.
مدتها پیش از این، یکی از صالحان روزگار شرف حضور در محضر آن حضرت را دریافت، در آن مجلس، گویا آخرین ذخیره الهی خطاب به آن مرد صالح فرموده بودند: «فرج من نزدیک شده است؛ دعا کنید که بدائی در این زمینه حاصل نشود»!
بدیهی است که آنچه نقل شد، نص کلام آن حضرت نیست؛ اما آنچه ایشان بر زبان آورده بودند مضمونی این چنین داشته است.
حال بر ماست که به مقتضای امر آن حضرت، دعا کنیم که برای خداوند بدائی حاصل نشود، و به زودی شاهد قیام فراگیر آن حضرت باشیم؛ اللهم عجل فی فرج مولانا صاحبالزمان بمحمد و اهل بیت الطاهرین.
*شماره علائم ظهور و تحقق بخش عمدهای از آن
سنت خداوند متعال بر آن بوده است، که پیش از وقوع هر یک از وقایعی که در سرنوشت انسانها تاثیری شگرف دارد، علائمی را ظاهر سازد. این علائم نشاندهنده نزدیک شدن و یا به وقوع پیوستن این وقایع است. در این شمار است علائمی که پیش از ولادت پیامبر اکرم(ع) ظاهر شد؛ خاموش شدن بتکده فارس - که چندین هزار سال آتش را در خود افروخته داشت-، خشک شدن دریاچه ساوه - که از عبادتگاههای زردشتیان بود- ، فرو ریختن چهارده کنگره از کنگرههای کاخ کسرای زمان و ... در شمار این علائم بود.
این علامتها به گونه همسو، نشان از فرو ریختن بنای شرکت و ستم داشت؛ چه این نشانهها در دو بعد شرک عبادی و نیز شرک اجتماعی، نشان از اضمحلال این دو داشت؛ و به خوبی دلالت بر ظهور توحید عبادی و توحید اجتماعی در قالب دین اسلام و حکومت عدالتگرایانه پیامبر اکرم میکرد، شکافته شدن دیوار خانه کعبه به هنگام ولادت امیرالمؤمنین(ع) و نیز فریاد جبرائیل در آسمان که خبر از ولادت آن حضرت میداد نیز در همین شمار است.
برای واقعه شکوهمند ظهور - که بدون تردید در شمار مهمترین وقایع عالم هستی است و از این جهت با واقعه مبعث پیامبر اکرم(ص) همسری میکند- نیز علائمی است. این علائم به گونه پراکنده در روایات اهل بیت(ع) بیان شده است و شماری از دانشمندان شیعی نیز به جمعآوری آن پرداختهاند.
در اینجا میخواهیم اشاره کنیم که شماره این علائم از 800 علامت فراتر است، اکنون با تفحص و دقت نظر در آنها، میتوان دریافت که بخش عمدهای از این علائم به تحقق پیوسته است. من خود، زمانی پیش از این به بررسی این علامتها پرداختم و به وضوح دریافتم که نزدیک به 99 درصد از این علامتها، پیش از این به وقوع پیوسته است، در آن میان، تنها حدود 10 علامت- که از علائم حتمیه نیز هستند و یک سالی پیش از ظهور متحقق میشوند-، هنوز ظاهر نشدهاند.
یکی از این علائم، ظهور 28 پرچم در حوزه ممالک اسلامی است، گویا منظور از «پرچم» در این روایات، تشکیل حکومت و یا شبه حکومتهایی است که در این حوزه صورت میپذیرد، به هر حال، بنا بر آنچه در این نصوص ذکر شده است، در زمان نزدیک و بلکه پیوسته به زمان ظهور، 28 پرچم در میان منطقه مسلماننشین جهان پدید میآید که از آن میان، سه پرچم در ایران خواهد بود و دو پرچم در شام و در هر یک از ترکستان و روم نیز یک پرچم ظهور خواهد کرد.
این حکومت و یا شبه حکومتها، هر کدام داعیهدار اصلاح هستند و به جز سه نهضت بسیار قوی سفیانی، سید یمانی و سید حسنی خراسانی گویا بقیه دولتها از قدرت چندانی برخوردار نیستند و از این رو مضمحل میشوند.
سفیانی در شمار مخالفان حضرت است و در مقابل او، سید یمانی - که با پیوستن سید حسنی لشگری بسیار قوی به دست خواهد آورد - در شمار یاران و یاریکنندگان ولی عصر(عج) خواهد بود.
فواید نماز شب
1)باعث خشنودی خدا و دوستی ملائکه است.
2) باعث مباهات خداوند بر فرشتگان است.
3) باعث درخشش برای اهل آسمان همانند ستارگان است.
4) باعث روشنی دل است.
5) باعث استجابت سریع دعا است.
6) باعث پذیرش توبه و پاک شدن از گناهان از جانب حضرت حق است.
7) باعث کفاره گناهان است. است.
8) باعث زیبایی صورت و شادابی چهره و نورانی شدن آن در طول روز است.
9) باعث سلامتی و تندرستی و رفع انواع بیماریهای جسمی و روحی است.
10) باعث از بین رفتن غم و اندوه و تقویت نور چشم است.
11) باعث تمسک یافتن به اخلاق انبیاء و اولیای خداوند است.
12) باعث انجام دادن سنّت پیامبران و صالحان است.
13 )باعث تابش نور خدا به او میشود..
14) باعث مهر و محبت و محبوب القلوب شدن بین مردم است.
15) باعث افزایش عمر است.
16) باعث جلب رزق و روزی فراوان و ادعای قرض است.
17) باعث نوعی صدقه است.
18) باعث نوشته شدن چهار ثواب بزرگ برای خود است.
19) خداوند نه صف از ملائکه پشت سر نمازگزار قرار میدهد.
20) کلید رفتن به بهشت و جواز عبور از پل صراط است.
21) زینت آخرت و نور مؤمن در آخرت است.
22) نماز شب همچون سایبانی در روز قیامت است بر سرش.
23) نماز شب لباس بدن نمازگزار است در روز قیامت درحالیکه همه عریانند.
24) نماز شب در روز قیامت همچون نوری در برابرش است و چشم نمازگزار نماز شب در روز قیامت شادمان است.
25) نماز شب میان شخص نمازگزار و آتش جهنم همچون حائلی فاصله میگذارد.
26) میزان اعمال خوب نمازگزار در روز قیامت سنگین است.
27) نماز شب همچون تاجی در روز قیامت است بر سرش.
28) چراغی است برای تاریکی قبر و برطرف کننده وحشت تاریکی قبر است.
29) نماز شب همچون مشعلی نورانی است در تاریکی قبر.
30) نماز شب، نمازگزار را از عذاب قبر ایمن میکند و برات آزادی از آتش جهنم است.
فواید دنیوی نماز شب
خداوند مشتاق کیست؟
خداوند متعال به یکی از صدیقین وحی نمود که برای من بندگانی هستند که مرا دوست میدارند و من هم آنها را دوست میدارم، آنان مشتاق من، و من هم مشتاق آنها هستم، و آنها مرا در یاد دارند و من هم به یاد آنان هستم، آنها به من نظر دارند، و من هم به آنها نظر دارم، پس اگر تو قدم جای قدم آنها بگذاری، تو را هم دوست خواهم داشت و اگر از راه آنها منحرف شوی عقوبتت خواهم نمود.
آن صدیق گفت: معبود من! نشانه آنها که مورد توجّه تو هستند چیست؟
خطاب رسید: آنان روزها همچون چوپان مهربانی که مواظب گوسفندان خود هست به سایه مینگرند و منتظر آمدن شب هستند، و همان گونه که پرندگان هنگام غروب با شور و شوق عازم آشیانه خود میگردند. اینان هم با همین حال به استقبال غروب خورشید میروند، پس آنگاه که شب فرا رسید، و تاریکی همه جا را فرا گرفت، و فرشها پهن و همه گرد هم جمع شدند و هر دوستی با دوست خود خلوت نمود اینان در برابر من به پای میایستند و صورتهای خود را بر خاک مینهند، و با تلاوت آیات قرآن به مناجات و گفتگوی با من برمیخیزند، و نعمتهای مرا سپاس میگویند. پس آنان را میبینی که گاه گریه میکنند، و گاه شیون سر میدهند، گاه آه میکشند، و گاه از معاصی و گناهان شکوه میکنند، گاه ایستاده و گاه نشسته، و گاهی در حال رکوع، و گاه در سجده هستند، و آنچه را که به خاطر من تحمل آن میکنند، همه را میبینم، و شکوههائی که از محبت من بر لب دارند میشنوم.
اولین چیزی که به آنها عطا کنم سه چیز است یکی اینکه نور خودم را در دلهای آنها بیفکنم در نتیجه همانگونه که من از آنها آگاهم، آنها نیز از من با خبر خواهند بود، دوم اینکه اگر آسمانها و زمینها و آنچه را که در این میان هستند در میزان آنها ببینم باز آن را کم خواهم دانست، سوم رو سوی آنها میکنم، و آیا اگر کسی من رو سوی او آورم، احدی میتواند بداند که چه به او عطا خواهم نمود. (اسرار الصلاة، حاج میرزا ملکی تبریزی، ص 455).
رسول خدا (ص) در مورد فواید دنیوی نماز شب میفرماید:
پیامبر (ص) فرمودند: یا علی پنج چیز دل را روشن میکند. 1- بسیار قل هو الله خواندن،2- کم خوراکی، 3- مجالست با علما، 4- نماز شب، 5- رفتن به مسجد برای نماز.
- رسول خدا (ص) فرمود: هنگامیکه آخر شب فرا میرسد خداوند منزّه میفرماید: آیا دعا کنندهای هست تا اجابتش کنم؟ آیا درخواست کنندهای هست تا حاجاتش را عطا کنم؟ آیا استغفار کنندهای هست تا او را بیامرزم؟ آیا توبه کنندهای هست تا توبهاش را بپذیرم؟
- از پیامبراکرم (ص) نقل است که فرمودند: هر بندهای که توفیق نماز شب را پیدا کند از روی اخلاص وضو بگیرد و با نیت پاک و قلب سلیم و بدن خاشع و چشم گریان، پروردگار را بخواند، خداوند نه صف از ملائکه بیشمار را پشت سر او قرار میدهد و به عدد آنها درجات معنوی او را بالا میبرد.
- پیامبر (ص) به جبرئیل فرمودند: مرا پند ده.
جبرئیل گفت: ای محمد، هر چه میخواهی عمر کن اما بدان که سر انجام خواهی مرد، و به هر چه میخواهی دل ببند اما بدان که سرانجام از آن جدا خواهی شد و هر عملی که میخواهی انجام بده ولی بدان سرانجام عملت را خواهی دید و نیز بدان که شرف مومن نماز شب اوست و عزتش در خود داری از ریختن آبروی مردم است.
عمرم به سر رسید نشد یارتان شوم
آقا نشد که لایق دیدارتان شوم
غفلت بساط کرد سر راه طفل دل
وایَم نشد که راهیِ بازارتان شوم
اصل اگر به عَرضه حسن تو می شدم
چیزی نداشتم که خریدارتان شوم
باری ز دوش حضرتتان بر نداشتم
شرمنده ام که تا به کجا بارتان شوم
ای حیدر زمانه غریبت گذاشتیم
در روز غم ولی نشد عمارتان شوم
با آنکه سر شکسته و سر خورده مانده ام
اذنم بده فدایی و سردارتان شوم
ماه خدا رسید و دلم آرزو نمود
مهمان کنار سفره افطارتان شوم
در روز انتقام شهیدان کربلا
آقا اجازه هست ز انصارتان شوم
در بین روزه و عطش و اشک و شور و شین
یک ذکر مستجاب بگویم فقط حسین
کی شود به دیوار کعبه تکیه کند و بانگ زند: «انا المهدی»؟
مکتب سرخ حسینی و سبز مهدوی در عین حال که برای جهانیان برنامهای جامع و پایان ناپذیر دارد، آمالش ظهور منجی است که پایان بر ظلمها و بیعدالتیهای به پایان جهان باشد و پیش از فرا رسیدن روز قیامت، جهان را نیک سرشتی و عدل فراگیرد و نیمه شعبان، میلاد موعود عالمیان و منجی بشریت، فرصتی است تا دریابیم اگر سالها از پس هم گذشت و جهان به مراد دل جهانیان نبود، روزگار تا ابد چنین نخواهد ماند.
انتظار فرا رسیدن روز جمعهای و اینکه حضرتش بر دیوار کعبه تکیه کرده و فریاد زند: «انا المهدی» یکی از بزرگترین تفاوتهای مکتب پویای شیعه با دیگر مکاتب اسلامی و مسیحی است. ما بازگشت موعود را آنچنان با گوشت و پوست انتظار میکشیم، که دیگران چشم انتظار نیستند؛ انتظاری که از خطبه غدیر تاکنون پابرجاست.
شهید آیتالله بهشتی در این باره از پروفسور هانری کُربَن، استاد اسلامشناسی و سبکشناسی دانشگاه بردو در فرانسه، نقل میکند، اعتقاد به امام زمان یکی از مسائل بسیار زنده و ارزندة شیعه دوازده امامی است. برای اینکه آن حالت مردگی که در ما مسیحیان و در پیروان ادیان یا حتی مذاهب دیگر اسلامی، از نظر انقطاع ارتباط میان بشر و خدا وجود دارد، از مجرای رهبران الهی، آن حالت در شما شیعه دوازده امامی وجود ندارد.
با این حال به واسطه آنکه هنگامه ظهور منجی آخرالزمان و تشکیل حکومت عدل جهانی پیش از قیامت روایت شده، بسیاری به گفتارهایی تکیه میکنند که ظهور مهدی موعود (عج) در دورانی است که ظلم و جور جهان را فراگرفته، حال که خلاف این گفتار نیز وجود دارد و بنابراین برخی مومنین بر این باورند که باید از اصلاح جلوگیری کرد که این یک انحراف است و خوشبختانه اینک دیگر در سطح عمومی طرح نمیشود و رویکردی مترود تلقی میشود.
آنچه برای شیعیان تا زمان ظهور مهدی موعود یک تکلیف اساسی است، تلاش برای حفظ و توسعه پاکی در این جهان است و نباید امید به ظهور قائم آل محمد، ما را از هرگونه کوشش برای بهبود نهضتمان غافل کند. هرچند جامعه سازی صددرصد ایده آل در دوره ظهورش تحقق عملی خواهد یافت، مسیر اصلاح در حد توان هر مسلمانی باز است و نباید از این فرصتها به سادگی گذشت و اصلاح را به روز ظهورش موکول کرد.
هرچند حد کامل جامعه در دوران ظهورش محقق خواهد شد، برای فراهم سازی زمینه ظهور، بر هر مسلمان و معتقدی به ظهور مهدی موعود، تکلیف است که در پی جامعهای با حد نصاب ضروری باشد تا اگر تک تک جهانیان در برافراشتن پرچم عدل، همراه میراثدار پیامبرداران نبودند، دستکم حلقههای بزرگی بشری، محبوبمان را در بر گیرد و او را در برپایی عدل الهی همراه کند.
در عین حال ضروری است با درس گرفتن از تاریخ و رخدادهای معاصر، برای ظهورش وقت مشخص نکنیم تا خدای ناکرده در زمره «کذاب الوقّاتون» قرار نگیریم و با فرارسیدن نشانههایی که با اسلوبهای غیرقابل اطمینان تعبیر کردهایم و چه بسا از اساس اشتباه باشد و عدم ظهور حضرتش، جمعی را از تحقق این واقعه بزرگ ناامید و دلسرد ننماییم. جهان در پی دلدار است و دلدار همین جاست؛ بنابراین، به همان میزان که برای خروجش از پس پرده دیدگانمان دعا میکنیم، برای تحقق جامعهای سرشار از عدل و داد بکوشیم و قلب امام غایبمان را شاد کنیم.