زمینه سازی ظهور با پذیرش همگانی عدالت
تا زمینه های ظهور حضرت مهدی (عج) فراهم نشود، ایشان ظهور نخواهند کرد؛ این مهم باید توسط منتظران آن حضرت فراهم شود.

امام مهدی (علیه‌السلام) (متولد 15 شعبان 255 یا 256 ه.ق)، فرزند امام حسن عسکری (علیه‌السلام) و دوازدهمین و آخرین امام شیعیان است. نام و کنیه‌اش هم‌نام پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) و مشهورترین لقب آن حضرت، مهدی می‌باشد.

آن حضرت بعد از شهادت پدرشان، به دلایلی دارای دو غیبت صغری و کبری می‌باشد. غیبت صغری 69 سال به طول انجامید و در این مدت به واسطه نواب اربعه با مردم در ارتباط بودند و غیبت کبری از سال 329 قمری شروع شده و تا امروز ادامه دارد. طبق احادیت وارده از آن حضرت، در زمان غیبت کبری مردم باید در مسائل خود به فقهای عصر خویش رجوع کنند.
در روایات معتبر شیعه برای ظهور ایشان در آخر الزمان، نشانه‌ها و علائم حتمی و علائم غیر حتمی و شرائط خاص ذکر شده است. در همین راستا با حجت الاسلام عباس عزیزی به گفت‌وگو پرداختیم.

شاخصه‌های حکومت حضرت صاحب‌الزمان ارواحنافداه چیست؟

مرحوم آیت‌الله سید هاشم بحرانی که از عالمان برجسته شیعه بودند کتابی دارند بنام که فیما نزل فی القائم (ع) و در این کتاب صد و سی و دو آیه را مربوط به امام زمان (عج) می‌دانند. یکی از آن آیات آیه اول سوره مبارکه والعصر است که یکی از معانی این عصر، قیام و ظهور حضرت صاحب‌الزمان (ارواحنافداه) است که خود مرحوم شیخ صدوق درکمال‌الدین روایتی را از امام صادق (ع) نقل می‌کند که مقصود از «عصر» عصرظهورصاحب‌الزمان است که خداوند به آن قسم می‌خورد. از ویژگی‌های آن عصر این است که اولا در دوران صاحب‌الزمان، بشر از جهت علمی و دانش پیشرفت شگرفی می‎‌کند. مطلب دوم این است که جابر بن یزید سائر نقل می‌کند که کسی بر امام باقر (ع) وارد شد و پانصد درهم را به‌عنوان زکات مالش به امام داد. امام فرمودند که جابر این زر‌ها را در میان همسایه‌هایت از مسلمانان و مسکین‌ها تقسیم کن بعد حضرت فرمودند خصوصیات صاحب‌الزمان اینست که حجت خداست همه چیز به مساوات تقسیم می‌شوند و وجود مبارک حضرت یک عدالتی را در میان مردم که یک عدالت واقعی است حاکم می‌کند. همه مظلومین عالم منتظر عدالت هستند و اوست که عدالت را به تمام معنا در میان مردم می‌گستراند و به اصطلاح پی این اجرای عدالت یک رضایت همگانی در میان مردم اتفاق می‌افتد و مردمان شادمان می‌شوند. سوم اینکه امنیتی درون عالم حاکم می‌شود که حتی حیوانات درنده هم باهمدیگر مصالحه می‌کنند. به‌هرحال مدینه‌ای مدینه فاضله‌ای که تمام مظلومین عالم به‌دنبال ایجادش بوده‌اند و در رؤیاهایشان جستجوش می‌کرده‌اند در دوران صاحب‌الزمان محقق خواهد شد.

شکل‌گیری زمینه‌های حکومت امام‌زمان چگونه صورت می‌گیرد؟
a
اولاً مردم باید پذیرش عدالت را داشته باشند. عدالت یک مفهوم دو سویه است. از طرفی حاکم باید عادل علی‌الاطلاق باشد. گاهی از اوقات می‌بینیم که حکمی که می‌شود خیلی باب میل ما نیست، ولی باید تلاش کنیم که عدل و عدالت را همگی قبول کنیم. اگر به‌دنبال به‌اصطلاح زمینه‌های شکل‌گیری حقوق و صاحب زمان هستیم باید برای فرج صاحب‌الزمان و تشکیل آن حکومت جهانی دعا کنیم و استغاثه کنیم. دعا برا تعجیل در فرج امام‌زمان یکی از اساسی‌ترین وظیفه وظایف منتظران در عصر غیبت کبری است؛ و در نهایت عاشقی که مهم‌ترین ویژگی یاران صاحب‌الزمان است که یاران صاحب‌الزمان باید در خودشان یک روحیه تعبد عمیقی را ایجاد کنند. آن چیزی که از ما خواسته‌اند این است که نسبت ب خدا و پیغمبر و سلسله جلیله اهل‌بیت مطیع محض باشیم. اطاعتی چیزی فراتر از عبادت است.

نظر اهل سنت به منجی اخر الزمان چیست؟

با استناد به اغلب منابع روایی اهل‌سنت آن چیزی که جزء حتمیات آن‌ها است شخصی بنام مهدی خواهد آمد. اما حالا این مهدی چگونه هست پدرش چه کسی هست لکن اختلاف زیاد است. فرق بسیاری معتقدند که هنوز متولد نشده و در آخر الزمان متولد خواهند شد، ولی نکته مهم اینکه دراین‌میان بعضی از عالمان اهل‌سنت هستند مثل سبط بن جوزی صاحب تذکره خواص که معتقدند منتظر همان صاحب‌الزمان و قائم است که مردم در انتظار آمدنش هستند. او اعتقاد دارد که منجی فرزند امام حسن عسکری (ع) است. از روایات معتبری که هم اهل‌سنت و هم شیعه از آن نقل می‌کنند حدیث ثقلین است که دو گوهر گرانبها که از هم جدا نمی‌شوند قران و اهل بیت هستند که حضرت صاحب‌الزمان (عج) آخرین امام است؛ و حدیث دومی که مورد اتفاق شیعه و سنی است این است که پیغمبر (ص) فرموده‌اند هر که بمیرد و امام‌زمان خود را نشناسد به مرگ جاهلی مرده است؛ و این روایت منحصر به آن زمان نبوده و در همه زمان‌ها زمین از حجت خدا خالی نمی‌مان

ویژگی منتظران حضرت مهدی موعود (عج) چیست؟ 

در راستای روشنگری و تبیین قیام عاشورا مجموعه‌ای از سخنرانی‌های رهبر انقلاب در تحلیل این واقعه را بازنشر داده ایم.

ایام اربعین حسینی (ع) یادآور اقدامات روشنگرانه حضرت زینب (س) طی این 40روز طاقت فرساست. در راستای روشنگری و تبیین قیام عاشورا مجموعه‌ای از سخنرانی‌های رهبر انقلاب در تحلیل این واقعه را بازنشر می‌دهد.

وظیفه ما در راستای تحقق بخشی اهداف رهبران الهی

«آنچه ما وظیفه داریم، این است که خود را شایسته‌ی انتساب به آن خاندان کنیم. البته منتسب بودن به خاندان رسالت و از جمله‌ی وابستگان آن‌ها و معروفین به ولایت آن‌ها بودن، دشوار است.

در زیارت میخوانیم که ما معروفین به دوستی و محبت شما هستیم؛  این وظیفه‌ی مضاعفی را بر دوش ما میگذارد.... ما باید خودمان را به این مرکز نور نزدیک کنیم؛ و نزدیک شدن به مرکز نور، لازمه و خاصیتش، نورانی شدن است. باید با عمل، و نه با محبت خالی، نورانی بشویم؛ عملی که همان محبت و همان ولایت و همان ایمان، آن را به ما املاء میکند و از ما میخواهد. با این عمل، باید جزو این خاندان و وابسته‌ی به این خاندان بشویم. این‌طور نیست که قنبرِ درِ خانه‌ی علی (علیه‌السّلام) شدن، کار آسانی باشد. این‌گونه نیست که «سلمان منّا اهل‌البیت»  شدن، کار آسانی باشد.

ما جامعه‌ی موالیان و شیعیان اهل‌بیت (علیهم‌السّلام)، از آن بزرگواران توقع داریم که ما را جزو خودشان و از حاشیه‌نشینان خودشان بدانند؛ «فلان ز گوشه‌نشینان خاک درگه ماست».  دلمان میخواهد که اهل‌بیت درباره‌ی ما این‌طور قضاوت کنند؛ اما این آسان نیست؛ این فقط با ادعا به دست نمی‌آید؛ این، عمل و گذشت و ایثار و تشبه و تخلق به اخلاق آنان را لازم دارد.»

شما جوانان عزیز که در آغاز زندگی و تلاش خود هستید، باید سعی کنید تا زمینه را برای آن چنان دورانی آماده کنید، دورانی که در آن، ظلم و ستم به هیچ شکلی وجود ندارد، دورانی که در آن، اندیشه و عقول بشر، از همیشه فعالتر و خلاقتر و آفریننده‌تر است، دورانی که ملت‌ها با یکدیگر نمی‌جنگند، دست‌های جنگ افروز عالم همان‌هایی که جنگ‌های منطقه‌ای و جهانی را در گذشته به راه انداختند و می‌اندازند دیگر نمی‌توانند جنگی به راه بیندازند، در مقیاس عالم، صلح و امنیت کامل هست، باید برای آن دوران تلاش کرد.

قبل از دوران مهدی موعود، آسایش و راحت طلبی و عافیت نیست. در روایات، «والله لتمحصن» و «والله لتغربلن» است، به شدت امتحان می‌شوید، فشار داده می‌شوید. امتحان در کجا و چه زمانی است؟ آن وقتی که میدان مجاهدتی هست. قبل از ظهور مهدی موعود، در میدان‌های مجاهدت، انسان‌های پاک امتحان می‌شوند. در کوره‌های آزمایش وارد می‌شوند و سربلند بیرون می‌آیند و جهان به دوران آرمانی و هدفی مهدی موعود (ارواحنا فداه) روزبه روز نزدیکتر می‌شود.

هر چند اعتقاد به حضرت مهدی ارواحنافداه یک آرمان والاست و در آن هیچ شکی نیست؛ اما این آرمانی است که باید به دنبال آن عمل بیاید. انتظاری که از آن سخن گفته‌اند، فقط نشستن و اشک ریختن نیست.

«لازمه‌ی پیروی از اهل بیت پیامبر صلوات‌الله‌علیهم‌اجمعین ترویج معارف اسلامی، اقامه‌ی احکام الهی، مجاهدت در راه خدا با همه‌ی وجود و مبارزه با ظلم و ظالم است ... مجاهدت در راه خدا فقط به معنای جنگ نظامی نیست بلکه شامل مبارزه‌ی فرهنگی، اقتصادی و سیاسی نیز می‌شود.»

حجت الاسلام والمسلمین نجم الدین مروجی طبسی ، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و استاد خارج حوزه علمیه قم گفت: بسیاری از مسائل مانند بیماری‌ها که اکنون شاهدش هستیم، جنبه قطعی ندارد. وقتی این علائم را می‌بینیم، نمی‌توانیم بگوییم بعد از این، سایر علائم ظهور اتفاق می‌افتد یا خیر.

آیا شیوع ویروس کرونا از علائم آخرالزمان است؟

کافی است به حوادث ناگوار و حتی جنایت‌های دهشتناک این چند وقت اخیر نگاهی بیندازیم. سیل، زلزله، قتل و کشتار مسلمانان و جنگ و خونریزی در نقاط مختلف جهان و اتفاقات اخیری که در یک سال گذشته رخ داده است، موجب شده که هر از گاهی در ذیل مطالب فضای مجازی و حتی در دنیای واقع، این حوادث را به مسائل آخرالزمان گره بزنند.

 با شیوع ویروس کرونا در بیش از 100 کشور جهان، این موضوع نیز مزید بر علت شده و این امر شدت بیش‌تری یافته است. سوال اینجاست که آیا شیوع ویروس کرونا از علائم آخرالزمان است؟ همین سؤال، موضوع گفت‌وگوی ما در تاریخ 23 اسفند 1398 با حجت الاسلام والمسلمین نجم‌الدین طبسی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و استاد خارج حوزه علمیه قم بوده است. وی که از کارشناسان حوزه مهدویت به شمار می‌رود، با اشاره به اینکه علائم ظهور به 2 دسته تقسیم می‌شود، درباره شیوع ویروس کرونا و علائم آخرالزمان توضیحاتی را مطرح کرد که در ادامه می‌خوانید:

 علائم غیرحتمی ممکن است اتفاق نیفتد

* آیا تطبیقی بین حوادث کنونی مانند شیوع ویروس کرونا با مسائل آخرالزمانی وجود دارد؟

** قبل از اینکه به حوادث مربوط به اوضاع اخیر اشاره کنم، این نکته را بگویم که ما پیش از ظهور امام عصر (عج) دو نوع علامت داریم؛ اول علائم حتمی و دوم علائم غیرحتمی ظهور.

علائم حتمی ظهور مثل خروج سفیانی، یمانی، قتل نفس زکیه و صیحه آسمانی هستند که ظهور امام عصر (عج) در گرو این علائم است و زمانی که این علائم حاصل شود، ظهور امام، حتمی خواهد بود.

سایر علائمی که ذکر می‌شود، علائم غیرحتمی است. در روایتی که از امام علی (ع) نقل شده حدود 40 علامت ذکر شده است. علائم غیرحتمی همانطور که از اسمش پیداست، علائمی هستند که در پی آن علائم امکان دارد ظهور اتفاق بیفتد و ممکن است ظهور اتفاق نیفتد؛ یعنی ظهور امام عصر (عج) در گرو این علائم نیست. ممکن است علائم به وقوع بپیوندد، اما امام (عج) ظهور کنند و ممکن است علائم اتفاق نیفتد، اما امام (عج) ظاهر شوند. به همین جهت از آن‌ها به علائم غیرحتمی تعبیر کردند. پس اگر علائم غیرحتمی اتفاق افتاد، ولی امام ظهور نکردند، نباید بگوییم چرا آقا نیامدند؟ چون این علائم حتمی نیست و ظهور در گرو اینها نیست.

علائم ظهور حتماً متصل به ظهور نیست

علائم ظهور اعم از حتمی و غیرحتمی اینطور نیست که همیشه متصل به ظهور باشند. علامت وجود دارد، اما لازم نیست حتماً متصل به ظهور باشد. ممکن است علائم آشکار شود، اما صدها سال بعد ظهور رخ دهد. مانند سقوط حکومت عباسی که یکی از علائم ظهور است و حدود 800 سال قبل و در سال 656 هجری قمری حکومت عباسی سرنگون شد، اما هنوز ظهور اتفاق نیفتاده است.

برخی علائم مثل صیحه آسمانی متصل به ظهور هستند و ممکن است مثلاً 3 ماه قبل از ظهور باشد یا مثلاً ظهور سفیانی که با ظهور امام (عج) نزدیک به 9 ماه فاصله دارد یا خروج یمانی و قتل نفس زکیه که به ظهور امام متصل هستند.

بسیاری از مسائل مانند بیماری‌ها که اکنون شاهدش هستیم، جنبه قطعی ندارد. وقتی این علائم را می‌بینیم، نمی‌توانیم بگوییم بعد از این علائم ظهور اتفاق می‌افتد. علائمی که در روایات است نمی‌توانیم تطبیق قطعی بدهیم. البته به عنوان احتمال می‌توان گفت، اما به عنوان قطع خیر.

 حوادث مرتبط با قبل از ظهور امام زمان (عج)

نکته دیگر اینکه حوادث مرتبط با قبل از ظهور امام زمان (عج) مانند بهم ریختگی بهداشت، امنیت، اقتصاد، وضع اعتقادات و دیانت مردم، ضعف حکومت‌ها، کشتار و... ارتباطی با حاکمیت امام زمان (عج) ندارد؛ یعنی این رخدادها برای قبل از حکومت امام (عج) است و نمی‌توانیم اینها را به حساب ظهور بگذاریم. این موارد مربوط به حکومت‌های ظالم است که بر اثر جنایت‌های آن‌ها و برخی امور دیگر چنین مشکلاتی برای جامعه رخ می‌دهد.

من این بحث را شاید 38 سال قبل در جبهه شوش با عنوان نشانه‌های دولت موعود یا چشم‌انداز ظهور امام عصر (عج) مطرح کردم و بعد هم با عنوان «نشانه‌هایی از دولت موعود» تبدیل به کتاب شد و به زبان‌های مختلف چاپ شد. در این کتاب به مسائل جهان قبل از ظهور، وضع دینی مردم و مساجد، فقها، ضعف اعتقادات، مسائل اقتصادی مردم، وضع اخلاقی، عواطف انسانی، انتشار اعمال مخالف عفت، آرزوی کمی فرزند، کم شدن مردها در جامعه، نبود امنیت راه‌های دریایی، زمینی، هوایی، اتفاقات و جنایات وحشتناک و فشار بر مسلمانان،کشتار و قتل، نبود پناهگاه برای مستضعفان، کمبود باران و بارندگی در غیرموقع، گرانی، فقر و فساد بازار پرداخته شده است.

به 2 نکته که مربوط به شرایط کنونی است، اشاره می‌کنم. شما ببینید هر روز در یک گوشه‌ای از جهان مخصوصاً مسلمانان گرفتار قتل می‌شوند؛ یک روز در هند، یک روز در عراق و افغانستان و ... بالاخره این اوضاع کشتار، ناامنی‌ها و جنگ‌ها در روایات آمده است.

 4فتنه در آخرالزمان به روایت پیامبر (ص)

از پیامبر اکرم (ص) روایت داریم که 4 فتنه در آخرالزمان است؛ فتنه اول: خون مباح می‌شود، فتنه دوم: گرانی زیاد می‌شود، فتنه سوم: بی‌ارزش شدن خون‌ها، اموال و فروج (نوامیس) و فتنه چهارم که از همه بدتر است و فتنه کر و کوری که عالمگیر است و همانند حرکت کشتی در دریاست و یک موج و صدای وحشتناک تولید می‌کند که شام و عراق و ... را در بر می‌گیرد.

مثال دیگر درباره واقعه «حره» است که یزید در زمان امام حسین (ع) به راه انداخت و 10 هزار نفر را کشت و به نوامیس مسلمانان در مدینه تعدی و تجاوز کرد. حال در روایات مطرح می‌شود که حوادثی مثل واقعه حره در برابر حوادث آخرالزمانی هیچ است.

روایت دیگری است که می‌گوید ظهور امام عصر (عج) محقق نمی‌شود؛ مگر اینکه دو ثلث مردم کشته شوند یا روایت دیگر می‌گوید که نُه دهم مردم کشته می‌شوند. البته اینها حتمیات نیست، ممکن است اتفاق نیفتد.

از مجموع روایات بر می‌آید که خونریزی و کشتار زیادی رخ می‌دهد و این کشتار از کجا شروع می‌شود، چه کسانی پشت پرده هستند و به کجا ختم می‌شود، خیلی مشخص نیست. ولی به هر حال وقتی انسان‌های جانی دنیا را اداره کنند که منافعشان برایشان مهم باشد و جان مردم برایشان بی‌ارزش باشد، مشخص است که دست به کشتار هم می‌زنند.

انواع مرگ در قبل از ظهور

جنبه دیگر قضیه این است که کشتار مردم گاهی بر اثر جنگ است که روایات متعددی دارد، اما گاهی بر اثر جنگ نیست، مرگ است که از آن در روایات به «موت الابیض» تعبیر شده است. در روایتی از امام علی (ع) درباره مرگ سفید سؤال می‌کنند. امام فرمود: 2 نوع مرگ قبل از ظهور است؛ نوع اول مرگ سفید و نوع دوم مرگ قرمز. بعد امام بیان کرد: مرگ قرمز به معنای کشتاری مثل جنگ است، اما «موت الابیض» مثل طاعون است.

در برخی روایات امیرالمؤمنین (ع) درباره حوادث ظهور گفتند؛ کشتارهای وحشتناک یا در روایت دیگر کشتارهای سریع یا فجیع، قتل‌هایی با زجرکشی و دردآور که تند تند مرگ‌های سریع رخ می‌دهد و طاعون شدید فراگیر می‌شود. از امام باقر (ع) روایت داریم که امام (عج) ظهور نمی‌کند، مگر با فراگیر شدن ترس و طاعون.

امام (عج) زمانی خروج می‌کند که مردم دیگر مأیوس شوند

در روایت دیگری است که امام (عج) زمانی خروج می‌کند که مردم دیگر مأیوس شوند. البته نمی‌خواهم بر شرایط کنونی کشور تطبیق دهم، اما شما نگاه کنید مردم چطور در برابر یک بیماری که می‌گویند خطرش از زکام کمتر است به هراس افتاده و تمام کشور را درگیر کرده است.

از امام کاظم (ع) روایت داریم که پیامبر اکرم (ص) فرمودند: از علائم ظهور و قیامت، مرگ‌های ناگهانی و جذام، یعنی بیماری‌های واگیردار است. از علائم دیگر اینکه انسان بدون درد بمیرد، فرض کنید یک تب مختصر می‌کند و می‌میرد.

در روایت دیگر به صاعقه‌های آخرالزمان اشاره شده است. «صاعقه» یعنی در کما رفتن و اینکه احساس و درکی از چیزی ندارد که بر اثر صدای وحشتناک یا مسائل دیگر رخ می‌دهد.

کرونا و تعطیلی تجمعات

الان ببینید به خاطر ویروس کرونا همه مساجد حتی مسجدالحرام تعطیل شده است یا تعداد معدودی حضور دارند. مسجدالحرامی که عزت مسلمانان است و 6 میلیون نفر در آن جا می‌گیرد. ایران اسلامی هم یکی از 100 کشوری است که درگیر این ویروس شده است. حوزه‌های علمیه در ایران و عراق تعطیل شده است. در کشورهای اروپایی مراکز و تجمعات تعطیل شده است. ممکن است این موضوع همان اموری باشد که در روایات به آن اشاره شده است.

تعطیلی نماز جماعات هیچ دلالتی بر علائم ظهور ندارد

* آیا بسته شدن کعبه جزو علائم غیرحتمی ظهور محسوب می‌شود؟

** در روایت داریم که اگر حج تعطیل شود، خدا به آن‌ها امان نمی‌دهد. قبل از ایام ظهور، صحبت از کشتار و خونریزی در اعمال حج هست که بعضی بر فاجعه منا تعبیر می‌کنند و البته این هم احتمالی است. یا مسأله تعطیلی نماز جماعات هیچ دلالتی بر علائم ظهور ندارد.

خود ائمه (ع) گاهی که امراضی مثل وبا یا طاعون شیوع پیدا می‌کرد، درخواست لغو تجمعات را می‌دادند. فرض کنید حرم مطهر امیرالمومنین (ع) یا آستان حضرت معصومه (س) و حرم حضرت امام رضا (ع) بسته شود. این موجب نمی‌شود که امام رضا (ع) یا هر امام دیگری موقعیت شفاعتش را از دست بدهد. به هر حال حرم ائمه (ع) از کعبه که بالاتر نیست. خانه خدا را هم گاهی برای رعایت مسائل بهداشتی می‌بندند.

شیوع ویروس کرونا، امتحان و سنت الهی است

* آیا ایجاد دلهره و ترس در مردم به مسأله ظهور و علائم فرا رسیدن آخرالزمان ارتباطی دارد؟

** خیر. این یک رفتار معمول دشمنان است. کسانی که آن طرف دنیا نشسته‌اند و از یهود و اسرائیل پول می‌گیرند، به جای اینکه با مردم همدلی کنند، به گونه‌ای رفتار می‌کنند که انگار کرونا فقط در ایران است. پس اگر گاهی حرم ائمه (ع) بسته شد یا تجمعات تعطیل شد، دلیل بر ضعیف بودن اعتقادات یا مذهب نیست یا اگر حرم‌ها را شروع به ضدعفونی کردند، دلیلش این نیست که اینجا، مکان امن و مقدس نیست. به هر حال این مسائل، امتحان و سنت الهی است. از قبل هم بوده، حال گاهی بر اثر معصیت و گناه مردم است، گاهی بر اثر خیانت و جنایت عده‌ای خائن و جنایتکار.

ما باید در برابر این حوادث، شکیبا و صبور باشیم تا از این امتحان با سربلندی بیرون بیاییم. یادمان نرود که خداوند در برابر حوادث طبیعی برای ما راه گذاشته، دعا مشخص کرده و اگر به این مسائل معنوی توجه کنیم، خداوند بلا را دور می‌کند و اگر مقدر است که این قضایا منتهی به ظهور شود، منشأ امیدواری برای همه ماست.

قدری در این دوران نماز جعفر طیار و قرآن بخوانیم

 * درباره یکی از علائم ظهور، بحث تألیف قلوب را مطرح می‌کنند. مانند آنچه که در پی شهادت سردار قاسم سلیمانی در ایران، منطقه و حتی جهان شاهد بودیم. آیا می‌توان این تألیف قلوب را یکی از نشانه‌های نزدیک به ظهور امام عصر(عج) دانست؟

** هر چیزی هست، مسأله امتحان است. خداوند عزوجل گاهی بشر را در امتحان می‌اندازد که خود انسان بفهمد کجا قرار دارد و این سنت الهی از طوفان نوح (ع) تا حضرت ایوب (ع) و قوم بنی‌اسرائیل، قضایای فرعون و... در طول تاریخ جاری بوده است.

نگاه کنید همین نعمت سلامتی تهدید شده و سر زدن به فامیل از ما گرفته شده است. باید فکر کنیم که چه کرده‌ایم که این نعمت از ما گرفته شد؟ چه کردیم که از مسافرت و رفتن از شهری به شهر دیگر منع شدیم. همیشه دیگران را مقصر ندانیم. خودمان را هم مقصر بدانیم. الان فامیل و آشنا را بخواهیم ببینیم فقط در فضای مجازی می‌شود دید. تجمعات نباید باشد و این نعمت‌ها موقتاً از ما گرفته شده است. قدری در این دوران نماز جعفر طیار و قرآن بخوانیم و به خدا بگوییم که اشتباه کردیم و نفهمیدیم و در نهایت، قدر نظام مقدس اسلامی، نعمت سپاه و ارتش را بدانیم و از خداوند بخواهیم که توبه ما را بپذیرد و بر اشتباهات ما چشم‌پوشی کند. امیدوارم که این بلا از سر ایران عزیز و پیروان مکتب اهل بیت (ع) و امت حضرت محمد (ص) دفع شود.

جایگاه امام در زمان غیبت چیست؟/ «دَجال» همان صهیونیسم جهانی است 

یکی از نعماتی که از ابتدای اسلام باعث خشنودی مسلمانان به ویژه شیعیان یاد می‌شود، وجود نازنین ائمه اطهار و درک امام هم عصر خود است که مسلمانان توانستند در هر زمان، یا از حلقه یاران امام خود باشند یا سوال‌هایشان را از آن‌ها جویا شوند و مشکلات خود را برطرف کنند. البته که این روند چنان با فراغ بال نبوده و حکومت‌ها گرفتاری‌های متعددی برای آن‌ها ایجاد می‌کردند. به همین ترتیب هرکدام از امامان و اصحاب آن‌ها برای برقرای ارتباط با امامشان با گرفتاری‌های بسیاری مواجه بودند، که همین امر باعث شد خداوند آخرین منجی بشیریت را پس از ولادت از نگاه‌ها پنهان بدارد و مدت کوتاهی ایشان را در غیبت صغری و پس از آن در غیبت کبری نگه دارند، که این غیبت کبری بلندترین غیبت حضرت مهدی (عج) است و تا امروز نیز همچنان ادامه دارد.

برای رسیدن به درک امامت چه باید کرد؟

ما باید بدانیم که اول امامت و جایگاه امام چیست و بعد در راه امام زمان خود قدم برداریم و دلایل غیبت و ویژگی‌های ایشان را بررسی کنیم. وقتی اطلاعات ما کامل شود دیگر هر شبهه‌ای را به خورد ما نمی‌دهند، در واقع تمام فرقه‌های مختلفی که در این دوران ایجاد می‌شود، محصول عدم آگاهی ما از امام زمانمان است.

در این مسئله نیز باید به متخصص این مبحث رجوع کنیم و از کسانی اطلاعات بگیریم که اطلاعاتشان در این امر کافی و وافی است. ما به عنوان یک بچه شیعه وقتی اطلاعاتمان کامل شد، آن موقع باید پای در میدان بگذاریم. صرف جمع‌آوری اطلاعات کافی نیست، بلکه این اطلاعات و آگاهی چیزی است که انسان را به سمت کنش‌گری پیش می‌برد، اما انتظار عمل است، بی عملی نیست. برای همین ما در روایات داریم که انتظار افضل اعمال است. اینکه گوشه‌ای بنشینیم و دعا کنیم انتظار نیست. دعا کردن خوب است، اما همه جریان انتظار نیست.

کسی که منتظر حضرت مهدی (عج)، امام خوبی‌ها و روشنایی هاست در تاریکی و ظلمت نمی‌تواند بنشیند. ذات این آدم روشنایی است. انسان‌ها برای زمانی که تاریکی شب فرا می‌رسد، نور و چراغ را اختراع کردند، و وقتی چراغ نیست با شمع به دنبال روشنایی می‌روند. این نشان می‌دهد که ما نور را دوست داریم و از ظلمت بدمان می‌آید، پس دنبال نور هستیم. کسی که منتظر امام (عج) است و در پی روشنایی و صلح در جهان می‌رود، در این زمانه بیکار نمی‌شیند و با ظلم مبارزه می‌کند و برای رسیدن به آزادی و برقراری عدالت، که شاید همین حقوق بشر در جهان امروز است، تلاش می‌کند.

پدیده «دَجال» متاثر از اسرائیلیات است/ «دَجال» جریان صهیونیسم جهانی است

ما چقدر توانستیم از ابزارهای نوین و دنیای روی به پیشرفت امروز برای اشاعه فرهنگ مهدوی استفاده کنیم؟

برای شما مثال می‌زنم؛ ما چقدر بازی‌های رایانه‌ای، انیمیشن، فیلم سینمایی ساختیم که با مهدویت آشنا شوند؟ چقدر برای کودکی که می‌خواهد با قصه شبانگاهی بخوابد، قصه مهدوی گفتیم؟ تا چه اندازه در مستند‌هایی که ساخته شده درباره امام زمان (عج) توضیح دادیم.

مهدویت آن چیزی نیست که فقط مختص ما باشد بلکه تمام جهان همراه است. شما ببینید پرفروش‌ترین فیلم‌های هالیوودی بعد از سال 2000 اکثرا فیلم‌های آخر الزمانی بودند. باید به این برسیم که چرا غربی‌ها تا این اندازه به روی مهدویت و آخر الزمان تمرکز کرده اند و چرا ما خوابیم، درحالی که آن‌ها در این سال‌های بیکار نشسته‌اند و در منجی شناسی هایشان اشاره خاص به امام زمان (عج) دارند و آثارشان را با موضوع «Tweleve imam»، در تمام جهان نشر داده‌اند و صد افسوس که از حضرت، ولی عصر (عج) چهره‌ای منفور و سیاه نشان می‌دهند. ما هم باید امام زمان (عج) را عنوان «Tweleve imam» در جهان معرفی کنیم. ما فارسی حرف می‌زنیم و فکر می‌کنیم که کل دنیا هم فارسی بلد هستند. ما باید امام زمان را با زبان‌ها و سلایق مختلف به کل دنیا ارائه کنیم و یادمان نرود که این کمترین کار است که برای اشاعه فرهنگ مهدویت می‌توانیم داشته باشیم.

مشهورترین و بیشترین شباهتی که ملزومات جامعه است، کدام است؟

بیشترین شبهات ما نشات گرفته از عدم آگاهی ما نسبت به امام زمان (عج) است. کسی که اطلاع ندارد و مطالب علمی را با شبهه علمی یکی می‌کند، باعث برخی از انحرافات دینی شده است. مانند شبهه‌ی طول عمر امام زمان (عج) یا ولادت حضرت (عج) که تا ادوار گذشته همه آن را انکار می‌کردند. در واقع ما شبهه جدیدی در مهدویت نداریم، صد‌ها ساله این شبهات گفته می‌شود و صد‌ها ساله به آن‌ها پاسخ داده شده است. اما به دلیل اینکه با زبان سنگین و نثر ثقیل بیان شده، به گوش مردم نمی‌رسد و برای عام قابل فهم نیست و جوان ما نمی‌تواند با آن ارتباط برقرار کند.

در روایات داریم و به ما گفتند که هنگام ظهور سلاح‌ها از کار می‌افتند، اما تا امروز ما چقدر روی آن بررسی علمی کردیم؟! جالب است بدانید 10‌ها مستند، غربی‌ها درباره از بین رفتن خاصیت مغناطیسی در زمین ساخته‌اند که نشان می‌دهد، به وقت ظهور خاصیت مغناطیسی زمین از بین می‌رود، تششعات خورشید به زمین می‌رسد و کل وسایل برقی در کره زمین از کار خواهد افتاد و این درصورتی است که امروز تمام موشک‌ها با برق کار می‌کنند و با برق شلیک می‌شوند.

درباره ظهور در مجموع روایات آمده است که به هنگام ظهور مردم گوشه خانه‌هایشان نشسته‌اند و به شکل مجازی باهم حرف می‌زنند و همدیگر را می‌بینند، این از ارتباطات قبل از ظهور است، جالب است؛ اگر شما این حرف را 50 سال پیش به کسی می‌گفتید، به شما می‌خندید و می‌گفت این دیوانه است و توهم زده، اما این مسئله امروز برای ما عینیت یافته است. در روایات داریم وقتی امام زمان (عج) ظهور می‌کند مردم آمدن حضرت (عج) را در کف دست‌هایشان (استعاره از وسیله ارتباطی) می‌بینند و می‌گویند شاید فیلمی است که جدید پخش شده باشد. ما چقدر تا امروز به زبان علمی و امروزی درباره امام زمان (عج) صحبت کردیم، و این خلائی است که باید آن را بررسی کنیم.

 درباره دجال ما در روایات شیعی خیلی سند نداریم و آنچه تا امروز در پژوهش‌ها به عنوان پدیده دجال آمده متاثر از اسرائیلیات است، یعنی مسیحیت و یهودیت الخصوص مسیحیت به آن تاکید دارند و از آنجا وارد روایات اسلامی اهل سنت شده است. درواقع آنچه از «دجال» برداشت می‌شود به معنی دشمن خداست. حتی در واژه شناسی حواریون و آرامی‌ها نیز آن‌ها برای دشمن خدا از واژه «دجال» استفاده کردند. احتمالا این یک واژه اِبرامین-ایرانی است. (دُج-ایل) «دج» یا ُ«دِژ» در زبان فارسی به معنی ضد، دشنام و «ایل» هم خدا معنی می‌شود. این واژه بیش از 20 بار در انجیل استفاده شده، اما متاسفانه دوستان مسیحی ما انجیل را به زبان اصلی انگلیسی نمی‌خوانند، مثل این است که ما قرآن را به زبان فارسی بخوانیم، البته در حال حاضر کسی در بین کشیش‌ها زبان آرامی بلد نیست.

دشمن خدا همیشه وجود دارد، اما «دجال» در آخر الزمان به این دلیل مطرح است که دشمنی با خدا در آن دوران پُر وضوح می‌شود و دشمنی با خدا افتخار و بِرند می‌شود و مردم گناهانی که انجام می‌دهند را علنی رسانه‌ای می‌کنند. به عقیده من «دجال» همین جریان صهیونیسم جهانی است، که امروز کفر، بی خدایی و خود محوری را در دنیا حاکم می‌کند و امروز نقش خانواده را از بین می‌برد، در دنیای امروزی چینی‌ها و هندی‌ها نگران صهیونیسم هستند، حتی امروز فرانسوی‌ها که غربی هستند نیز نگران فرهنگ ابتذال صهیونیست شدند. شما اگر از جلیقه زرد‌ها درباره اعتراضانشان بپرسید، می‌گویند مثلت «T»، تلاویو، «W» واشنگتن، «L» لندن، که همان سه پایتخت اصلی صهیونیسم است. درواقع این جریان درحال نابودسازی فرهنگ فرانسه است، آیا جا ندارد که ما ایرانی‌ها که صاحب تمدنی چندین هزار ساله هستیم نگران فرهنگ خودمان باشیم؟

جوانان باید بدانند، تمام اعمال ما با نسبت امام زمان (عج) سنجیده خواهد شد. «یَوْمَ نَدْعُوا کُلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِمْ؛ و آن روزی که برانگیخته می‌شویم با امامان شناخته می‌شویم»، تمام گروه‌های انسانی با امامشان شناخته می‌‎شوند. (با لبخند) ما کلکسیونی از سلبریتی‌های خارجی و داخلی را می‌شناسیم، اما چقدر روی امام (عج) خود شناخت داریم. از همین روز ارتباط قلبیمان را با امام زمان (عج) شروع کنیم، می‌توانیم هر روز چند صلوات برایشان بفرستیم و اگر به فقیری کمک می‌کنیم آن را مهمان امام زمان (عج) کنیم و در طی شبانه روز، هنگامی را برای گفتگو با امام زمان (عج) خود بگذاریم و اگر قدم خیری برمی داریم به خاطر امام زمانمان باشد.

دنیا بعد از ظهور امام زمان (عج) چگونه خواهد شد؟ 

یکی از مسائل مهم در زندگی اجتماعی انسان سطح فکر و فرهنگ عمومی است که ظهور امام زمان (عچ) بر این موضوع بی تاثیر نخواهد بود.

یکی از مسائلی که در زندگی اجتماعی انسان به عنوان مشکلات جامعه بشری هست، پایین بودن سطح فکر و فرهنگ عمومی است. معمولاً جوامع بشری در ارتباطات اجتماعی و زندگی شهری و اجتماعی خود باید بر اساس موازین و فرهنگ‌های عمومی عمل کند تا موجب پیدایش مشکلات و پدید آمدن سختی‌ها برای خود و جامعه نشود. هر جامعه ای که از نظر رشد فکری و فرهنگ عمومی پیشرفته باشد، می‌تواند از رفاه اجتماعی بیشتری برخوردار باشد.

از روایات استفاده می‌شود که وقتی امام زمان علیه السلام ظهور کند جامعه بشری از نظر فرهنگ عمومی به حد اعلای رشد خود می‌رسد و فساد و مشکلات عمومی که از ‌رهگذر عدم حاکمیت فرهنگ صحیح و عدم رعایت آداب اجتماعی پدید می‌آید، ریشه کن می‌شود و همه آن مشکلات از جامعه رخت بر می‌بندد، به این دلیل که مردم از نظر ادب و فرهنگ و روابط صحیح اجتماعی، به رشد کامل خود می‌رسند زیرا از نظر فرهنگ و آداب اجتماعی به کمال رسیده، در نتیجه مشکلاتی که به خاطر ضعف فرهنگ و آداب اجتماعی دامنگیر جامعه می‌شود آن مشکلات از بین خواهد رفت و مردم نسبت به همدیگر انس و الفت پیدا می‌کنند، در دل‌های مردم نسبت به همدیگر کینه و کدورت وجود ندارد.

ماجرای حیرت‌انگیز تکیه‌زدن امام زمان(عج) به کعبه پس از ظهور!

در کتب روایی معتبر شیعه و اهل سنت درباره کیفیت ظهور و نحوه دعوت امام زمان ـ علیه السلام ـ و سخنان حضرت در هنگام ظهور، روایات متعددی نقل شده است که از مجموع آنها به دست می آید اولین جمله ای که حضرت بیان می کند آیه شریفه«بقیه الله خیر لکم ان کنتم مؤمنین»[1] است که به تعدادی از این روایات ذیلا اشاره می شود:

ازامام صادق ـ علیه السلام ـ نقل شده که فرمود: وقتی حضرت مهدی ـ علیه السلام ـ ظهور می کند وارد مسجدالحرام می شود و به کعبه تکیه می زند سپس نزد او (313) نفر از خواص اصحابش جمع می شوند، و اولین سخن آن حضرت این آیه نورانی قرآن است: «بقیة الله خیر لکم ان کنتم مؤمنین».[2]

شیخ صدوق در کتاب خودش (کمال الدین و تمام النعمة) از امام باقر ـ علیه السلام ـ نقل می کند که اولین کلام حضرت مهدی: آیه «بقیة الله خیر لکم ان کنتم مؤمنین» است و سپس حضرت خودش را معرفی می کند که من حجت خدا و نماینده خدا بر شما هستم.

مفضل می گوید: امام صادق ـ علیه السلام ـ می فرماید: هرگاه حضرت مهدی ـ علیه السلام ـ قیام می کند وارد مسجدالحرام می شود و به کعبه تکیه می زند و آیه «بقیة الله خیر لکم ان کنتم مؤمنین» را قرائت کرده... سپس می فرماید: ای مردم من نزدیک ترین مردم به آدم ـ علیه السلام ـ هستم. ای مردم من نزدیک ترین مردم به ابراهیم ـ علیه السلام ـ هستم. ای مردم من نزدیکترین مردم به اسماعیل هستم. ای مردم من نزدیکترین مردم به مُحمد ـ صلی الله علیه و آله ـ هستم. هر که می خواهد به محمد و امیرالمؤمنین ـ علیهما السلام ـ بنگرد من محمد و امیرالمؤمنین ـ علیهما السلام ـ هستم. هر که می خواهد جلوه حسن و حسین ـ علیهما السلام ـ را درک کند من حسن و حسین ـ علیهما السلام ـ هستم. دعوت و درخواست مرا پاسخ مثبت گوئید. هرکس اهل خواندن کتاب ها و صحف آسمانی و فهم آنهاست پس به من گوش بسپارد.

سپس شروع به خواندن صحفی آدم و شیث و صحف نوح و ابراهیم ـ علیهم السلام ـ و تورات و انجیل و زبور می نماید: آنگاه اهل انجیل و تورات و زبور و دیگر مذاهب می گویند به خدا قسم این همان تورات و انجیل و زبور و کتب آسمانی دست نخورده است.[3]

 معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:

1. منتخب الاثر، ایت الله صافی .

2. بحارالانوار، ج 53.

3. دارالسلام عراقی.